"Yabancılara Yönelik Şartlı Eğitim Yardımı (YŞEY) Projesi, kırılgan durumdaki hanelerin okul çağındaki çocuklarını okula düzenli olarak göndermeleri için nakit desteği sağlayan bir şartlı nakit yardımı projesidir.
2017 itibarıyla yürütülmekte olan Yabancılara Yönelik Şartlı Eğitim Yardımından, örgün eğitimde okuyan tüm MERNİS kaydını tamamlamış ve 9 ile başlayan kimlik numarasına sahip hanelerin çocukları faydalanabilmektedir.
YŞEY Projesinin temel amacı, okula devam eden çocukları olan kırılgan durumdaki ailelerin ekonomik engellerini azaltmak ve aileleri çocuklarını düzenli olarak okula göndermeleri için desteklemektir. Proje kapsamındaki nakit ödemeleri, okula düzenli olarak devam etmeleri koşuluyla (okulun açık olduğu her bir ayda dört günden daha fazla mazeretsiz şekilde devamsızlık yapmaması halinde), anaokulundan 12. sınıfa kadar her çocuk için (devlet okullarında) iki ayda bir sağlanmaktadır."
YŞEY Projesi kapsamında, hak sahibi ailelere çocuklarının düzenli olarak okula (Anaokulundan 12. sınıfa kadar) devam etmesi şartıyla nakit desteği sağlanmaktadır. Her iki ayda bir, önceki aylarda düzenli okula devam etme koşulunu sağlayan her bir çocuk için (Okulun açık olduğu her bir ay içerisinde dört ya da daha az gün mazeretsiz*şekilde devamsızlık yapmış olmaları kaydıyla) nakit yardım ödemesi yapılmaktadır. Bireysel ödemeler farklılık göstermektedir. Kız çocuklarının okul hayatına katılımını desteklemek amacıyla, kız öğrenciler erkek öğrencilerden daha fazla ödeme almaya hak kazanmaktadır. Lise öğrencileri (9.-12. sınıflar) ise; ilkokul (1-8. sınıflar) ve anaokulu öğrencilerine göre daha yüksek miktarlarda ödeme almaktadırlar.
*4 günden fazla yapılan devamsızlık için okul yönetimine sağlık ocağından veya hastaneden alınmış ""resmi bir sağlık raporu"" beyan edilmesi zorunludur.
Erkek çocuklar anaokulundan 8. sınıfa kadar aylık 90 TL, 9.sınıftan 12. sınıfa kadar aylık 130 TL tutarında yardım almaya hak kazanırlar. Kız çocuklar ise; anaokulundan 8.sınıfa kadar 100 TL, 9.sınıftan 12. sınıfa kadar 150 TL tutarında yardım almaya hak kazanırlar.
Bu ödemelere ek olarak, her okul döneminin başında faydalanıcılara iki ek ödeme gerçekleştirilir (Eylül ve Ocak aylarında).
Ek Ödeme kapsamında erkek ve kız çocuklar anaokulundan 4.sınıfa kadar 250 TL, 5.sınıftan 8.sınıfa kadar 500 TL, 9.sınıftan 12.sınıfa kadar 1000 TL tutarında yardım almaya hak kazanırlar.
Eylül 2019 itibari ile, ortaokul ve lise öğrencilerine ek ödemeler haricinde teşvik ödemeleri de yapılmaya başlanmıştır. Teşvik ödemeleri 5-6-7-8. sınıflar için 500 TL, 9-10-11-12. sınıflar için ise 750 TL'dir. Teşvik ödemeleri de ek ödemelerle birlikte, her okul döneminin başında yapılmaktadır.
YŞEY Projesine, MERNİS kaydını tamamlamış ve 9 ile başlayan kimlik numarasına sahip okul çağında çocuğu olan tüm aileler başvuru yapabilir.
YŞEY Projesinden yararlanmak için ailelerin hak sahipliği kriterlerine (ailede okula giden en az bir çocuğun olması dahil) uyması ve çocuk/çocuklarını okula düzenli göndermesi gerekmektedir.
YŞEY Projesine, MERNİS kaydını tamamlamış ve 9 ile başlayan kimlik numarasına sahip okul çağında çocuğu olan tüm aileler başvuru yapabilir.
Hak sahipliği kriterleri her başvuru sahibi için aşağıdaki gibidir;
• Tüm hane üyeleri Türkiye'de kayıtlı olmalıdır,
• Başvuru sırasında hanenin herhangi bir düzenli geliri olmamalıdır (gelir getiren varlıklar dahil olmak üzere),
• Hanenin hiçbir üyesinin sosyal güvencesi olmamalıdır,
• Başvuru sırasında hanenin okula devam eden en az bir çocuğu olmalıdır.
Projeden yararlanabilmek için yukarıdaki kriterlerin tümünün sağlanması ve başvuran hanenin ihtiyaç sahibi olduğunun tespit edilmesi gerekmektedir. Hak sahipliği her başvuran için aynı kriterlere göre değerlendirilmektedir.
YŞEY Projesi başvuruları yılın herhangi bir zamanında yapılabilmektedir. Başvurunun yapılabilmesi için ailenin bir üyesinin ailenin kayıtlı olduğu bölgedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı'na (SYDV) veya varsa Türk Kızılay Hizmet Merkezine mesai saatleri içerisinde gitmesi gerekmektedir. Aile adına yardıma başvuran kişinin 18 yaşın üstünde olması gerekmektedir (Türk hukukuna göre 16-17 yaşındaki evli bireyler de reşit olarak kabul edilmektedir).
YŞEY Projesine başvurmak isteyenler, tüm hane bireyleri için İl Göç İdaresinden alınan ve 9 ile başlayan güncel kimlik kartlarını başvuru esnasında ibraz etmelidirler. 9 ile başlayan kimliği olmayan aile üyeleri sisteme kayıt edilememektedir.
YŞEY başvurusu için çocukların okula kayıt belgelerine ilişkin ek belge talep edilmemektedir. Başvurular, başvuru sahiplerinin kimlik numaralarına dayalı olarak bir yazılıma kaydedilmektedir.
Sosyal Uyum Yardımı (SUY) Projesi veya Tamamlayıcı Sosyal Uyum Yardımı (T-SUY) Projesi'nin faydalanıcıları YŞEY Projesi için de başvuruda bulunabilirler. Fakat, YŞEY'den ödeme almak için YŞEY hak sahipliği kriterleri (Aynı başvuru formu üzerinden değerlendirilmesine rağmen SUY veya T-SUY Projeleri için hak sahipliği kriterleri farklıdır.) ve hanedeki okul çağındaki çocukların okula düzenli devam etme şartı sağlanmalıdır.
Ödemeler iki ayda bir (Ocak, Mart, Mayıs, Temmuz, Eylül, Kasım'da) okula düzenli devam edilen her ay için çocuk başına faydalanıcıların KIZILAYKART’larına yapılır. Faydalanıcılar her ödeme hakkında Türk Kızılay tarafından kısa mesaj (SMS) aracılığı ile bilgilendirilir. Bu nedenle proje başvuru sahiplerinin ve faydalanıcıların telefon bilgilerini güncel tutmaları önemlidir.
YŞEY Projesi için başvurular, başvuranın İl Göç İdaresinde kayıtlı olduğu aynı şehirde ve Nüfus Müdürlüğü'ne kayıtlı olduğu ilçede bulunan Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Vakfı (SYDV) veyaTürk Kızılay Hizmet Merkezinde yapılabilir. Bu düzenleme, kayıt ve sosyal yardımın sağlanması konularında Türk makamlarının yönetmeliğine uygundur.
YŞEY Projesi faydalanıcıları başka bir bölgeye taşındıklarında, yardımları durdurulacak ve uygunlukları adres güncellemesi sonrasında taşındıkları yerdeki SYDV ofisi/Türk Kızılay Hizmet Merkezi tarafından tekrar değerlendirilecektir. Bunun sebebi, sağlanacak sosyal yardım için uygunluk ile ilgili nihai kararın Vakıf Mütevelli Heyeti tarafından verilmesidir.
İkamet edilen ilin Göç İdaresi'nde adres kaydı yaptırılabilmektedir. YŞEY Projesi başvuru sürecinde Nüfus Müdürlüklerinden herhangi özel bir belge alınması gerekmemektedir. Detaylı bilgi için, bölgedeki Göç İdaresi ya da YİMER 157 Çağrı Merkezi ile irtibata geçilebilir. Daha sonrasında ise, yeni ilçedeki SYDV veya Türk Kızılay Hizmet Merkezi'ne gidilerek YŞEY Projesine yeniden başvurulması gerekmektedir. Böylece proje uygunluğu Vakıf Mütevelli Heyeti tarafından yeniden değerlendirilecektir.
Başvuru sahipleri, değerlendirme süreci SYDV’lerce tamamlandığında Türk Kızılay tarafından gönderilen kısa mesaj (SMS) ile bilgilendirilmektedir. Başvuru tarihinden sonraki üç ay içerisinde başvurusunun sonucu ile ilgili herhangi bir kısa mesaj (SMS) almamış aileler, başvuru yaptıkları SYDV ya da Türk Kızılay Hizmet Merkezine danışabilir ya da ücretsiz hizmet veren 168 Kızılay Çağrı Merkezi üzerinden bilgi alabilirler. Başvurunun sonuca bağlanması 3 ay sürebilir.
YŞEY Projesine başvurularını, sosyal yardımlara ilişkin Türk kanunları uyarınca, çocukları adına sadece yetişkin bireyler gerçekleştirebilir. Türk medeni kanunu kapsamında, 18 yaşından büyük yetişkinler ya da 16 veya 17 yaşında ancak resmi nikahlı kişiler projeye başvuru yapabilir.
Anne ve babanın hayatta olmaması ve başvuru sahibi ile çocuğun aynı hanede yaşaması durumunda, biyolojik olmayan anne-babalar ya da diğer vasiler başvuruyu gerçekleştirebilir. Ek olarak, çocukla ilgilenen başvuru sahibi, çocuğun vasisi olduğuna ilişkin yasal belgeleri sunmalıdır.
Diğer durumlarda, ayrı düşmüş ve refakatsiz çocuklar çocuk koruma vakaları olarak kayıt altına alınıp gerekli yetkililere yönlendirilmelidir.
Bu bilgi SYDV’lerin iş yoğunluğuna göre değişiklik göstermekle birlikte, YŞEY başvuru sonucunun olumlu ya da olumsuz olduğuna yönelik bilgi verilmesi başvurunun yapıldığı gün itibariyla 3 ayı bulabilir.
Farklı sosyal desteklerden faydalanıyor olmak; ailenin YŞEY Projesi için uygunluk durumunu etkilemez. Örnek vermek gerekirse aynı anda SUY ve YŞEY’den yararlanan birçok aile bulunmaktadır.
Hayır, YŞEY Projesi kapsamında sağlanan yardım durdurulmaz ancak 4 günden fazla mazeretsiz* şekilde okul devamsızlığı yapılan ayın ödemesi sağlanmaz. Faydalanıcılar gelecek ödeme dönemleri için tekrardan değerlendirilirler. Ayrıca, tekrar projeye başvuru yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Eğer okul devamsızlıkları dört gün ya da dört günden daha az olarak tespit edilirse, gelecek ödeme dönemlerinde ilgili aylar için tekrar ödeme alabilirler. Yardımın durdurulması yalnızca ailenin proje hak sahipliği kriterlerine uymaması, çocuğun okuldan ayrılması, mezun olması ya da vefat etmesi durumlarında gerçekleşir.
*4 günden fazla yapılan devamsızlık için okul yönetimine sağlık ocağından veya hastaneden alınmış ""resmi bir sağlık raporu"" beyan edilmesi zorunludur.
Proje kapsamında uygun bulunan ve ödeme almaya hak kazanan hanelere KIZILAYKART'larını teslim alacakları banka şubesi detaylarını içeren bir kısa mesaj (SMS) gönderilir. Başvuru sahibi KIZILAYKART'ını, SMS'de belirtilen Halkbank şubesinden kimliğini ibraz ederek teslim alabilir.
Kart teslimi esnasında kart sahibine Kızılay ve Proje ortaklarının hesaplar üzerinde izleme, iptal etme ve kullanılmadığında kalan tutarları geri alma yetkisinin olduğunun kabulüne yönelik rıza formu imzalatılır. Rıza formu imzalandığında kişiye;
1) KIZILAYKART,
2) PIN kodunun olduğu kapalı bir zarf teslim edilir.
Halihazırda SUY veya T-SUY Projelerinden yararlanan ve KIZILAYKART'ı olan haneler YŞEY için yeni bir KIZILAYKART almayacaktır. Bu durumlarda, KIZILAYKART içerisinde iki farklı cüzdan oluşturulacak, iki proje için açılan farklı cüzdanlara ilgili ödemeler yapılacaktır. Halkbank ATM ekranlarında farklı cüzdanlara ilişkin bilgiler görülebilir. Ancak diğer ATM’lerde kartın içindeki toplam tutar gözükecek, POS cihazlarında ise önce SUY cüzdanındaki para harcanacaktır.
Başvuru sahibinin projeye uygun bulunduğuna ve kartlarını teslim alabileceklerine dair kısa mesajın (SMS) gönderim tarihinden itibaren üç ay içinde teslim alınmayan KIZILAYKART'taki tutar Proje'ye geri iade edilir ve tekrar ödenmez. Bu süreç içinde faydalanıcıya kartını teslim alması gerektiğine dair birbirini takip eden iki ay içerisinde iki uyarı SMS'i gönderilir.
KIZILAYKART içerisindeki yardım tutarı tüm ATM’lerde nakit çekimi, POS cihazlarında ise alışveriş için kullanılabilir. Halkbank, Vakıf Bank ve Ziraat Bankası ATM’lerinden para çekmek ücretsizdir. Halkbank, Vakıf Bank ve Ziraat Bankası ATM’leri dışındaki ATM’lerden para çekildiği takdirde, bu işlemden faydalanıcının sorumluluğunda komisyon ücreti tahsil edilebilir. Halkbank ATM’leri dışındaki ATM’ler hesapta kalan tutar kontrolü için de ücret talep edebilir ve bu faydalanıcının sorumluluğundadır. Faydalanıcılar hesaba para yatıramaz. KIZILAYKART'ınıza ait hesabınızda kalan tutar 50 TL'den az ise alışveriş tutarınızı POS cihazını kullanarak ödeyebilirsiniz. 50 TL'den az olan tutarları ATM'den çekemezsiniz.
Evet, KIZILAYKART'ın kullanımında çeşitli kısıtlamalar mevcuttur;
• KIZILAYKART ile internetten alışveriş ya da havale işlemleri yapılamaz.
• Kart, Türkiye dışındaki ATM ya da POS cihazlarında kullanılamaz.
• Kart, alkol ya da sigara alışverişi için kullanılamaz.
• Kart içerisindeki tutar, ancak faydalanıcıların PIN şifresi aracılığı ile kullanılabilir.
• Kart, faydalanıcıya kredi hakkı vermez, bu sebeple kartın içerisindeki tutar asla 0 TL’nin altına inemez.
Faydalanıcılar KIZILAYKART'larına yapılan her ödemeye ilişkin Türk Kızılay’dan bilgilendirme amaçlı kısa mesaj (SMS) alacaktır. Bu nedenle faydalanıcıların telefon numaralarını güncel tutmaları önemlidir. Ayrıca, faydalanıcılar Halkbank, VakıfBank ve Ziraat Bankası ATM’lerinden kartlarında kalan tutarları ücretsiz olarak kontrol edebilirler.
Eğer ay sonunda YŞEY hesabında harcanmamış tutar kalırsa, bu tutar bir sonraki aya devreder. Eğer hesapta 6 ay boyunca harcama tespit edilmezse (inaktif hesap) hesaptaki tutar banka tarafından geri alınır ve faydalanıcıya KIZILAYKART'ındaki tutarın geri alındığında dair kısa mesaj (SMS) gönderilir.
Projeye başvuranlar ve faydalanıcılar proje hakkında Arapça, Türkçe, İngilizce, Farsça ve Peştuca dillerinde destek almak için ücretsiz hizmet veren 168 Kızılay Çağrı Merkezini arayabilirler. 168 arandıktan sonra, dil opsiyonlarına ulaşmak için tuşlama yapılması gerekmektedir. (Türkçe için 1, Arapça için 2, Farsça için 3, İngilizce için 4, Peştuca için 5) Dil seçiminden sonra, YŞEY operatörü ile görüşmek için 2'nin tuşlanması gerekmektedir.
Proje kapsamında uygun bulunan aileler, proje kriterlerine uygunluk sağlamaya devam ettikleri ve SYDV doğrulama ziyaretlerinde ihtiyaç sahibi oldukları tespit edildiği sürece YŞEY Projesinden faydalanmaya devam edeceklerdir.
KIZILAYKART'ların üzerinde son kullanma tarihi bulunmaktadır. Süresi dolan KIZILAYKART'ların üzerindeki son kullanım tarihi banka tarafından otomatik olarak uzatılmıştır. Kart kullanım süresi ile ilgili bir gelişme olduğu takdirde; YŞEY Projesi iletişim kanalları aracılığı ile bu bilgi faydalanıcılara iletilecektir. Kart kullanım tarihi geçerli olsa dahi; bu durum kartın son kullanma tarihine kadar yardımın devam edeceği anlamına gelmemektedir. Yardım kesilirse, yardımın kesildiğine dair bir kısa mesaj (SMS) iletilecektir. O zamana kadar KIZILAYKART kullanıma açık olacaktır.
Hayır, SUY/TSUY faydalanıcıları otomatik olarak YŞEY faydalanıcısı olamaz. Uygunluk kriterleri farklı iki proje olduğundan YŞEY'e ayrıca başvuru yapılması gerekir. SUY/TSUY' da faydalanıcı olma durumu YŞEY için faydalanıcı olunacağı anlamına gelmediği gibi, YŞEY faydalanıcısı olmak da SUY/TSUY faydalanıcısı olunabileceği anlamına gelmez. Başvuru formları aynı olsa da ve başvurular aynı SYDV ve Türk Kızılay Hizmet Merkezlerinde yapılıyor olsa da (hatta aynı anda yapılsa dahi) uygunluk değerlendirmesi her iki proje için de ayrı ayrı başlatılır ve sonuçlanır.
Birden fazla cüzdan (hesap) faydalanıcılara farklı yardım projelerinden aldıkları tutarları, harcama ya da bakiye görüntüleme esnasında ayırt etme imkanı verir. Ancak bu ayrım şu an için yalnızca Halkbank ATM’lerinde mümkündür. Diğer ATM’ler ya da POS cihazlarında kullanılan KIZILAYKART’larda tutarlar tek bir havuzdan harcanır ve ilk olarak SUY kapsamında sağlanan destek hesaptan çıkar.